Het beste moment om te leren over rouw is als het nog niet nodig is.
Dat knoopte ik 20 jaar geleden in mijn oren.
Met de kinderen las ik prentenboeken over dood en hoe ermee omgaan.
Met een krop in de keel oefende ik het vertellen van De oude olifant. En deelde het meermaals met publiek.
Vingerafdruk van het verdriet van Manu Keirse steunt mijn vriendin in de rouwperiode na het overlijden van haar man. Ik koop en lees het.
Diezelfde Manu Keirse heeft een gids geschreven voor gezin en hulpverlener: Helpen bij verlies en verdriet.
Ik ben halverwege.
Verlies verwerk je niet, dat overleef je.
Overleefd?
Je voelt je op de meeste momenten weer goed en geniet weer van alledaagse dingen
Je kunt de problemen van het leven weer aan
Je wordt minder in beslag genomen door je verdriet.
Hoe doe je dat?
Je overleeft door 4 rouwtaken uit te voeren
Werkelijkheid van het verlies onder ogen zien. Het is echt waar!
Pijn van het verlies ervaren. De pijn verdragen.
Aanpassen aan de wereld na het verlies. De leegtes in het leven die het verlies brengt weer opvullen. In het dagelijkse leven, in het zelfgevoel, in waarden en veronderstellingen over leven en toekomst.
Weer leren genieten en herinneringen bewaren. Niet loslaten maar anders leren vasthouden.
Helpen?
Eerst en vooral moet luisteren. En daarna moet je luisteren. En als je dit gedaan hebt, probeer dan nog eens te luisteren.
Echt alleen maar luisteren?
Yepp, behalve als je waarneemt dat de ander echt vastloopt op een van de rouwtaken.
En er zijn 2 rouwstijlen, intuïtief en instrumenteel. Een andere stijl is niet hetzelfde als vastlopen.
En rouwtaken uitvoeren kost tijd. Veel tijd nodig hebben is niet hetzelfde als vastlopen.
Yepp, en ook bij die onzichtbare, subtielere, sociaal minder onderkende verliezen. Bij het sterven van iets binnenin wat verder niemand ziet.
Enfin het boek bevestigt #momentbekrachtigen:
